فهرست مطالب

یافته های نوین زمین شناسی کاربردی - پیاپی 9 (بهار و تابستان 1390)

مجله یافته های نوین زمین شناسی کاربردی
پیاپی 9 (بهار و تابستان 1390)

  • تاریخ انتشار: 1390/08/24
  • تعداد عناوین: 7
|
  • سیدداود محمدی، محمدرضا نیکودل، معصومه سلیمانی صفحه 1
    لاستیک های مستعمل خودروها را می توان به صورت قطعه ای یا چیپسی، حلقه ای کامل، فیبر و یا پودری شکل (به عنوان پرکننده) به منظور بهسازی با خاک های مختلف مخلوط نمود. زمانی که لاستیک های مستعمل به صورت فیبری و یا پودری شکل به کار رود، باید همراه با یک نوع تقویت کننده مانند ژئوتکستایل، ژئوگرید یا مواد چسباننده مانند انواع سیمان ها مورد استفاده قرار گیرد که می تواند باعث تحمیل هزینه های اضافی گردد. این مطلب که تا چه مقدار فیبر لاستیک می تواند به تنهایی و بدون افزودن مواد دیگر به خاک های ماسه ای اضافه شده و میزان نشست مناسبی نیز داشته باشد، از اهداف این مقاله است. در ماسه ها بسته به شکل قطعات مورد استفاده، درصد لاستیک اضافه شده و برخی ویژگی های زمین شناسی ماسه ها (مانند دانسیته نسبی و شکل دانه ها)، پارامترهای مهندسی مخلوط حاصل (مانند میزان نشست) متفاوت است. برای بررسی این موضوع از آزمایش نشست تک بعدی ((RC Rowe Cell استفاده شده است. فیبر مورد استفاده با ابعاد 4 تا 5/5 میلی متر و با درصدهای حجمی 5، 10، 15 و 20 درصد با دو نوع خاک ماسه ای یکی با دانه های عمدتا گرد گوشه و دیگری با دانه های زاویه دار مخلوط شده و رفتار خاک بررسی شده است. نتایج به دست آمده بیانگر این مطلب است که شکل دانه ها و میزان دانسیته نسبی تا 75 درصد بر مقادیر نشست خاک های ماسه ای مسلح موثر بوده به طوری که برای ماسه های با دانه های عمدتا زاویه دار مقدار نشست کم تر می باشد. هم چنین در صورتی که حالت خاک مسلح متراکم باشد، روند کاهشی مقدار نشست به وضوح مشخص است، در حالی که رفتار خاک ماسه مسلح در حالات سست و متوسط مشابه یکدیگر می باشد. در چنین شرایطی لازم است تا همراه با مخلوط مورد مطالعه، از یک ماده چسبنده مانند سیمان نیز استفاده شود.
    کلیدواژگان: آزمایشRowe Cell، فیبر لاستیک، ماسه دانه گرد، ماسه دانه زاویه، دار، درصد اختلاط
  • ایرج مغفوری مقدم، محمد مسعودی فر، هادی طبسی صفحه 8
    ضخامت سازند گورپی در جنوب سپید دشت 152 متر بوده و شامل مارن، سنگ رسی آهک دار و شیل تیره رنگ می باشد؛ در این برش سازند گورپی بر روی سازند ایلام و در زیر سازند امیران قرارگرفته است. برای مطالعه ریز چینه نگاری سازند گورپی 32 نمونه برداشت شد که منجر به معرفی پنج بیوزون به سن کامپانین تا ماستریشتین میانی برای سازند گورپی گردید. این بیوزون ها قابل مقایسه با بیوزون های جهانی بوده و به شرح زیر می باشند.
    Globotruncanita elevata Zone، Globotruncana ventricosa Zone، Globotruncanita calarata Zone، Globotruncanita stuariti Zone، Gansserina gansseri Zone
    کلیدواژگان: سازند گورپی، ریز چینه نگاری، سپید دشت، لرستان
  • لیلی ایزدی کیان صفحه 17
    منطقه گنج نامه- شهرستانه در جنوب باختر شهر همدان واقع شده است. توده-های نفوذی پلوتونیک رخنمون غالب منطقه را تشکیل داده و گوناگونی سنگ-شناسی زیادی را نشان می دهند. در این مجموعه پلوتونیک ساخت های اولیه (ماگمایی) و ثانویه (زمین ساختی) مشاهده می شوند. ساخت های ثانویه که هدف اصلی این مطالعه می باشد به صورت انواع ساختارهای شکنا و نیمه شکنا و شکل پذیر مشاهده می شوند. گسل ها در مقیاس های مختلف تشکیل شده اند. گسل های اصلی و بزرگ منطقه امتداد شمال باختر- جنوب خاور دارند و علاوه بر این که توده نفوذی الوند را قطع کرده ا ند، سنگ های مجاور آن را نیز تحت تاثیر قرار داده اند. حرکات این گسل ها شیب لغز، مورب لغز و امتداد لغز می باشد. گسل های فرعی که محدود به توده نفوذی الوند هستند از نظر جهت یافتگی پراکندگی نشان می دهند و احتمالا هم زمان با بالا آمدن توده تشکیل شده اند. گسل های جوان با حرکت راست بر معکوس مورفولوژی کنونی منطقه را ایجاد کرده اند.
    کلیدواژگان: ساختار، گسل، توده نفوذی الوند، همدان
  • بهروز رفیعی، فرهاد آلیانی، معصومه فرشباف صفحه 30

    غلظت کلی 6 فلز سنگین (سرب، مس، روی، نیکل، کروم و کبالت) در خاک های محدوده اطراف کارخانه های سیمان تهران و ذوب فلزات اندازه گیری گردید. نمونه ها توسط XRD تحت آنالیز قرار گرفت. فراوانی فلزات سنگین اندازه گیری شده در خاک به این ترتیب کاهش می یابد: Pb > Zn > Cr > Cu > Ni >> Co. ارتباط غلظت هر فلز سنگین با عوامل مختلفی مانند اسیدیته خاک، میزان و نوع رس، مقدار مواد آلی، قابلیت تبادل کاتیونی خاک، مقدار کربنات کلسیم و اکسیدهای آهن و آلومینیوم بررسی شده است. هیچ یک از ویژگی های فیزیکوشیمیایی به تنهایی بر میزان عناصر سنگین مورد مطالعه تاثیر مشخصی ندارند اما اکسیدهای آلومینیم و آهن، مقدار رس، pH و به نسبت کم-تر SiO2، درصد ماسه و قابلیت تبادل کاتیونی (CEC) بیش ترین تاثیر را بر جذب فلزات سنگین داشته اند. نتایج نشان می دهد که خاک های مورد مطالعه نسبت به سرب شدیدا آلوده، به مس و روی غیر آلوده تا با آلودگی متوسط می باشند. منشا این عناصر عوامل انسانی تعیین شده است. این خاک ها نسبت به نیکل، کروم و کبالت غیر آلوده می باشند. این عناصر منشا طبیعی دارند.

    کلیدواژگان: عناصر سنگین، آلودگی خاک، خصوصیات فیزیکوشیمیایی، کارخانه سیمان، تهران
  • سعیده سنماری، سیدناصر موسوی صفحه 38
    ناحیه هیر در جنوب جواهرده در شمال خاوری استان قزوین قرار دارد. نتایج اولیه حاصل از اکتشافات ژئوشیمیایی ناحیه ای منجر به شناسایی بی-هنجاری هایی از عناصر مختلف گردید. کنترل بی هنجاری ها از طریق مطالعه کانی های سنگین در رسوبات رودخانه ای و هم چنین مطالعه نمونه های دگرسان شده در برون زدگی های منطقه صورت گرفت. مهم ترین کانی های سنگین شناسایی شده در منطقه شامل پیریت، باریت، سلستین، اورپیمنت، رآلگار، مس طبیعی، سرب طبیعی، کانی های روی، گالن، روتیل، زیرکن، سینابر، شئلیت، استیبنیت است. کانی های سنگین فلزی شناسایی شده با مناطق دگرسان شده در ناحیه مورد مطالعه انطباق دارند. براساس مطالعات کانی شناسی این دگرسانی ها شامل دگرسانی های آرژیلیتی، کائولینیتی، لیمونیتی و هماتیتی است. بررسی یافته های حاصل از تجزیه شیمیایی، مطالعه کانی های سنگین و نمونه-های دگرسان شده از منطقه منجر به شناسایی 9 محدوده بی هنجاری شد. تنها یک محدوده آنومالی (زردچال) برای بررسی های بیش تر معرفی گردید.
    کلیدواژگان: اکتشافات ژئوشیمیایی، کانی های سنگین، قزوین، هیر
  • محسن رنجبران صفحه 47
    چشمه های تراورتن ساز باداب سورت در استان مازندران (68 کیلومتری شمال شهر دامغان) قرار دارد. در این منطقه دو چشمه با آب های کاملا متفاوت از لحاظ رنگ، بو، مزه و دبی وجود دارد. چشمهٔ اول با دبی بالاتر و آب شور است؛ چشمه دوم دبی کم تر، ترش مزه و دارای ته نشست آهن در خروجی آن است. با توجه به ویژگی های صحرایی و میکروسکوپی چهار لیتوفاسیس شامل لامینه-های متبلور، انکوئیدها، توفا و گل های سیاه کربناته شناسایی شد. مورفولوژی های شناسایی شده شامل 1- نهشته های تپه ای، 2- شکاف – پشته ای 3- آبشاری- سدی و 4- لایه های جریانی با انکوئید است. مورفولوژهای رایج بیش تر از نوع حوضچه های پی در پی آبشاری- سدی است. نتایج داده های SEM درمورد لیتوفاسیس ها منجر به شناسایی بلورهای نمک قیفی شکل، بلورهای ژیپس و آراگونیت شد. خروج گاز دی اکسید کربن به طریق مکانیکی عامل اصلی نهشته شدن تراورتن ها در مورفولوژی های آبشاری می باشد. ترکیب هیدروژئوشیمی آب چشمه از نوع قلیایی نمکی است. نوع تراورتن های منطقه از نوع میتوژن بوده که بیش تر از پدیده های جوی متاثر می شده است و دی اکسید کربن آن منشا جوی و فعالیت های زیستی در خاک حاصل شده است. با توجه به چشم اندازهای زیبای نهشته های تراورتن این محل را می توان به عنوان یک منطقه ژئوپارک معرفی نمود.
    کلیدواژگان: باداب سورت، تراورتن، مورفولوژی، پتروگرافی، ژئوپارک، توفا
  • حسن داداشی آرانی صفحه 58
    تراورتن های جنوب نطنز در اطراف روستای طرق بر روی کنگلومرای پلیو- پلیستوسن، و در حوالی روستای کشه بر روی شیل های تریاس و سنگ های آذرآواری ائوسن، به صورت دگرشیب قرار گرفته اند. این تراورتن ها به سه صورت، الف) متناوب با لایه های کنگلومرا، ب) لایه های تراورتن حاوی قطعات تخریبی و پ) لایه های نازک و ضخیم تراورتن با تخلخل و حفرات در اندازه ها و شکل های متفاوت دیده می شوند. تراورتن ها حداقل در دو شرایط اقلیمی متفاوت تشکیل شده اند. این سنگ ها عمدتا به رنگ های کرم روشن، سفید، زرد، قرمز و قهوه ای بوده و دارای شیب توپوگرافی ملایم به سمت شمال هستند. تراورتن های این منطقه بلوک هایی در ابعاد مختلف کمتر از یک متر تا چندین متر را تشکیل می دهند. ذرات تخریبی و بایوکلاست با سیمان کلسیتی به صورت اسپارایت و میکرایت و هم چنین رس به علت فعالیت هم زمان چشمه آب گرم و جریان های سطحی در مسیر رسوب گذاری در تشکیل تراورتن شرکت داشتند.
    کلیدواژگان: تراورتن، سنگ شناسی، طرق نطنز
|
  • S. D. Mohammadi, M. R. Nikudel, M. Soleymani Page 1
    Waste tires can be used in shred or chips, whole tire, fiber or powder shapes for improvement of different soils. When a waste tire is used as fiber or powder, it should be used with a reinforcer material such as geotextile, geogrid or adhesive materials such as cement. It can behave extra cost. The engineering properties of sand-tire mixed depend on the percentage of added tire pieces and the geological properties of sand. This paper shows the effect of sand grains shape and the relative density on sand settlement while be mixed with tire fibers. To achieve this goal, a settlement test (Raw cell) was done. The used fibers had 4-5.5 mm length and 5%, 10%, 15% and 20% of fiber was mixed with two types of sandy soils. First type of soils had rounded grains and second type of soils had angular grains. The results show that the shape of grains and relative density (until 75%) of reinforced sand have a significant effect on settlement values and the settlement of angular grain sand is lower than rounded grains sand. Also, when the reinforced soil had dense state, a clear decrease trend of settlement value was observed, when reinforced soil had loose and medium state, similar behavior was observed. In these cases, it is necessary to use an adhesive material (i.e. cement) as the mixture of sand and tire fibers.
  • I. Maghfouri Moghadam, M. Masoudifar, H. Tabaci Page 8
    The Gurpi Fm. (thickness=152 m) in the south of Sepid-Dasht mainly consists of limy claystone and marl. In this section, Gurpi Formation lies between Ilam (base) and Amiran formations (top). Study on 32 samples taken from the studied section led to the identification of five planktonic forraminifera biozones, (age: Santonian to Middle Maastrichtian). These biozones are biostratigraphically are comparable with the global foraminifera biozonation. The biozones are as fallow:Globotruncanita elevata Zone, Globotruncana ventricosa Zone, Globotruncanita calarata Zone, Globotruncanita stuariti Zone, Gansserina gansseri Zone.
  • L. Izadi Kian Page 17
    Ganjnameh-Shahrestaneh area is located in SW of Hamedan city. The main outcrop are intrusive plutonic rocks which show varieties of lithologies. The primary (magmatic) and secondary (tectonic) structures are visible in this complex. The secondary structures which are the main goal of this paper are different types (i. e. brittle- ductle, ductile and brittle). Faults were formed at different spatial scale, in the study area. Major large-scale faults have NW-SE strike; they cut Alvand intrusion and affect the rocks around the pluton. The most recent fault movements are classified into three groups of slip, Oblique slip and strike slip. Minor faults are limited to the Alvand pluton, they are very scattered and were probably formed synchronously with upwarding movement of the pluton. Recent faults with dextral revers component influence the morphology of this area.
  • B. Rafiei, F. Aliani, M. Farshbaf Page 30

    The total concentrations of six elements (Pb, Cu, Zn, Ni, Cr and Co) were determined in soil samples from surrounding of Tehran cement and smelting factories. The samples were analyzed by XRD analysis. The abundance of heavy metals, measured in these soils, decreases as follows: Pb > Zn > Cr > Cu > Ni >> Co. The relationship between concentration of each heavy metal and different parameters such as soil pH, type and amount of clay, organic matter, cation exchange capacity (CEC), amount of calcium carbonate and iron and aluminum oxides contents were determined. Any parameter can be detected as clearly related to each heavy metal content but Fe-oxides, Al-oxides, clay content, pH significantly and SiO2, sand percent and CEC to a lesser extend have most influence to heavy metal absorption. The results indicate high levels of Pb pollution, low to moderate levels of Cu and Zn pollution in studied soils. The source of these elements are found to be of anthropogenic origin. These soils are unpolluted with respect to Ni, Cr and Co. These elements are originated from the natural sources.

  • S. Senemari, S. N. Mousavi Page 38
    Hir area, is located in NE of Qazvin and South of Javaherdeh. The results of preliminary regional geochemical explorations have led to the discovery of anomalous areas for a variety of elements. The anomalies were verified by studies on heavy minerals in stream sediments and altered sample taken from surface outcrops. The identified heavy minerals are pyrite, barite, celestine, orpiment, realgar, native copper, zinc, native Lead, galena, rutile, zircon, cinnabar, scheelite and stibnite. The identified heavy metallic minerals are principally affiliated with zones of widespread alterations and dispersed veinlet-type mineralization. Based on mineralogical studies, these alterations are argillic, kaolinitic, limonitic and hematitic. Study on chemical analyses, heavy minerals and altered samples led to identification of 9 anomalous spots. Only one anomalous spot (Zard-Chal) was inferred for further investigation.
  • Mohsen Ranjbaran Page 47
    Badab-e Surt travertine springs are located in Mazandaran Province (68 Km north of Damghan), northern Iran,. Badab-e Surt's springs are two distinct mineral springs with different natural characteristics: a spring with salty water and the second spring with a sour taste water and iron oxide sediments at its outlet. According to the field and microscopic observations four lithofacies were recognized: 1) crystalline crust, 2) pisoid, 3) tufa and 4) carbonate black muds. Various combinations of these lithofacies are deposited on slope, depression and mound environments. These travertine deposits are dominantly of pools-cascade type. Lithofacies were analyzed using scanning electron microscope (SEM)/energy dispersive spectrometer (EDS) and represent gypsum, aragonite and halite crystals. Mechanical CO2 outgassing is the main factor controlling carbonate precipitation in the cascade type. The intense colours of the pools (i.e. blue, green, yellow and milky) are due to the high calcium bicarbonate content of the water. On the basis of hydrochemistry, these spring waters are alkaline-salt type. Due to the beautiful landforms, this region can be introduced as a geopark area.
  • H. Dadashi Arani Page 58
    Travertines of Tarq and kesheh village are located over the plio-pliestocene congolomerates and Triassic shale an Eocene pyroclastics. They are found as three forms; (a)alternation with conglomerate layers, (b)travertine layers containing clastic debris and (c) thin and thick layered porous travertine. These were travertines formed at two different climate conditions.These rocks are red, yellow, white and brown and with gentle topography slope northward. The travertines of this region make blocks in different dimentions less than one meter up to several meters. Clastic particles and bioclasts associated with calcite cement (i. e. sparite and micrite) and clay participated in the formation of travertins; the activity of both hot spring and surface streams also associated in the deposition of travertines.